Hartzaken, Hoofdzaken

Hoe je spijt voorkomt (én vredig sterft)

7 aug, 2017  

Gisteren was ik twee jaar getrouwd, vandaag vier ik mijn vierde cancerversary. Een terugblik, omdat het kan.

Als het er écht op aan komt, wordt alles ineens overzichtelijk. Dan stopt die maalstroom aan gedachtes en licht de bullshit als neon in het donker op.

Een verademing.

Dat was me nooit gelukt met harder werken. Juist door niets te doen, nam m’n hart het over.

Als vanzelfsprekend.


Dat zag ik niet aankomen

Ik kreeg het gratis bij m’n diagnose. En reken maar dat ik voordelen heb leren plukken, als rijpe frambozen langs de kant van de weg.

Precies vier jaar geleden bleek – van de ene op de andere dag – mijn burn-out eigenlijk longkanker in een vergevorderd stadium te zijn. Die overmachtsituatie gaf me gek genoeg ook rust en een prettig soort helderheid. Terwijl een nieuwe en tijdloze wereld mijn ziekenhuisbed omsloot, keek ik vooral verwonderd om me heen.

Ik hoefde helemaal niets meer van anderen, maar moest altijd nogal wat van mezelf.

Gelukkig kreeg ik onverwachts nog tijd, want voor de specifieke mutatie (egfr) die de boel in mijn lichaam verstierde, bleek een pil beschikbaar die me weer op de been hielp. Ik verstopte me niet onder een dekentje op de bank, maar richtte me – na een spoedcursus lanterfanten – op wat ik nog wél kon.

De volgende vraag droeg daar enorm aan bij:


“Waar heb je nou écht behoefte aan?”

Mijn omgeving bleef me erover aan m’n kop zeuren. Het is dan misschien wel een lief bedoelde (en terechte) vraag, maar beantwoord die maar eens even.

“Dat kunnen ze zelf ook niet”, dacht ik dan geïrriteerd terwijl ik suggesties als vakantie vieren, een bucketlist afwerken of iets creatiefs doen achter elkaar weg wuifde.

Mijn verwondering had inmiddels plaatsgemaakt voor een fascinatie die me niet meer los liet: die nieuwe ongemakkelijkheid van veel mensen om me heen. Kwam dat gewoon door mijn ziekte, of riep ik het over me af met mijn open ‘ik-kijk-mijn-kanker-aan’ houding?

Dát moest ik verder onderzoeken. Daar lag mijn behoefte en ik kon een vliegende start maken, want met mijn projecten op de kunstacademie zo’n tien jaar eerder had ik al veel voorwerk gedaan.


Daar moest ik nog iets mee

Het was nog niet af. Je voelt het wanneer iets wezenlijk voor je is.

Mijn omgeving vond het maar vreemd toen ik ze destijds liet inleven in mijn – toen nog fictief – naderend afscheid. Compleet met ingerichte kist die ik uiteindelijk als een comfortabel nest in een boom hing.

Nu begrijp ik dat mijn project een poging was om mezelf en anderen feeling te laten krijgen met het ultieme evaluatiemoment. Om zelfreflectie te ontlokken voor het te laat is.

Want: spijt op je sterfbed, dát lijkt me pas killing.

De berichten die ik mijn naasten aan me liet schrijven, gingen over hún belangrijkste levenslessen wanneer het puntje bij paaltje komt.

Zodat ik daarvan kon leren, toen dat nog kon.


Daar kom ik mijn bed voor uit

En dat gaat niet over de dood, maar over voluit leven.

Daar werd ik nog eens goed aan herinnerd toen ik in 2015 voor de tweede keer op het randje lag. Na anderhalf jaar deed mijn wonderpil z’n werk niet meer. Ik kon mezelf wel voor m’n kop slaan:

“Heb ik eindelijk uitgevogeld waar ik mijn bed voor uit kom, gaat de wekker straks niet meer af.”

Dus probeerde ik het op een akkoordje te gooien. Bij gebrek aan een religie richtte ik me tot het universum. To whom it may concern.

Zelfs in mijn sluimerende staat van zijn was ik toen realistisch genoeg om te weten dat ik het leven waarschijnlijk los moest laten. Daarom benadrukte ik mijn wens om nog even te blijven.

Het werd nét leuk.

Een verbeterde pil kwam ternauwernood voor mij beschikbaar. Ik knapte zienderogen op en kreeg de bonus-bonustijd die ik me had gewenst. Enthousiast ging ik aan de slag en – tadáá – met resultaat!

Inmiddels is ook mijn tweede wonderpil al een tijdje uitgewerkt en deze keer is er geen opvolger. Met chemobehandelingen schraap ik mijn tijd bij elkaar.


Wat heb je te verliezen?

Ik weet het niet hoor, of ik vredig sterf als het erop aan komt. Ik verleg mijn grenzen continu en ontdek regelmatig blind spots met de potentie om mijn tevredenheid genadeloos onderuit te halen.

Wat ik wél weet, is dat de oplossing niet ligt in afstand nemen van dat wat écht belangrijk voor je is. Als je daarop bezuinigt, of het wegschuift naar later als de omstandigheden beter zijn, dan is dat waarschijnlijk een smoesje van je hoofd om z’n nek niet uit te hoeven steken.

Een quick fix. Eentje die het contact met jezelf en met degenen die je lief hebt genadeloos op het spel zet.

Dat gebeurt zó ongemerkt dat ik mezelf eraan moet blijven herinneren: je kunt alleen in contact blijven als je kwetsbaar durft te zijn. En dat doe je door je eigen regels te volgen en je hart daarbij te laten helpen.

En het bovenaan je to do lijstje te zetten.

To whom it may concern.

Anna - Eva Door:

, , , , , , ,




23 Responses

  1. ineke van berlo schreef:

    Niets is zo moeilijk als afscheid nemen zeker als het voor altijd is denk niet dat wij echt van te voren kunnen weten hoe we er dan mee omgaan

  2. Hera schreef:

    Dank Anna, je raakt wederom precies waar het allemaal om gaat. Zoveel respect voor jou.
    Alle liefs x.

  3. Lieverd, je hebt weer prachtig je gedachten-stroom en gevoelens omschreven. Een terugblik vooruit… Mooie wijze lessen… Stof tot nadenken voor iedereen xxxx

    Dikke knuffels , sterkte en veel liefs,
    Bianca

  4. Esther schreef:

    Prachtig verhaal. Die pil met de EFGRmutatie gaf mij toen 2 jaar extra. Ik kon overigens moeilijk leven met die verschrikkelijke bijwerkingen. Na de pil een zusje ervan gekregen met minder bijwerkingen, maar dat resulteerde in kankergroei en opnieuw een chemo. Anno 2017 heb ik te horen gekregen dat ik de kanker overwonnen heb en mag ik dit jaar mijn jubileum vieren (mijn tiende kankerverjaardag)….jou gun ik ook vele kankerverjaardagen erbij in goede gezondheid (hoe raar klinkt dit, maar ik hoop dat je snapt wat ik bedoel) Liefs…..

    • Anna-Eva schreef:

      Hoi Esther, de wonderen zijn de wereld nog niet uit, daar ben jij een voorbeeld van. Maar dat maakt het nog niet gemakkelijk (als ik je blog lees). Die bijwerkingen ja, laatst nog foto’s van mezelf gezien, ik leek wel een alien – not cool. Laten we onze jubilea blijven vieren 😉

  5. Marloes Hakvoort schreef:

    Mooi geschreven en herkenbaar. Men wil steun geven door te zeggen dat je moet genieten en doen waar je behoefte aan hebt. Begrijpelijk maar oooh zo’n lastige vraag. Want waar heeft iemand echt behoefte aan? Is dat niet tijd, plaats en context gebonden? En weet je het dan ook op dat moment?
    Voor mij is het vaak gewoon leven en alles wat daarbij op je pad komt. Geen uitgezet plan of bucketlist. Soms stagneert het En niets doen maakt de zaken vaak weer duidelijk. Dan komt dat leven vanzelf weer. Dat wens ik jou ook nog heel lang toe. Ondertussen nemen we afscheid met elke herinnering die we maken. Van elkaar, van het moment, van wat er op dat moment op ons pad komt, van dat stukje leven. Soms bewust soms onbewust.
    Bedankt voor het delen van deze blog. Xxx

    • Anna-Eva schreef:

      Mooie samenvatting 🙂 Als je je behoefte leert kennen dan ben je denk ik steeds vaker precies waar je wilt zijn. Bij jezelf en met anderen. Ik zie je xx

  6. Jeannette Reijnders Blom schreef:

    hallo Anna-eva wat fijn als ik lees je bent er nog en voor anderen een stimulans te blijven hopen heel veel groetjes ook voor je man en sterkte en nog proficiat met je 2 jarig huwelijk hopelijk er nog vele achteraan

  7. Merel schreef:

    Lieve Anna-Eva,
    Mooi om weer van je schrijfsels te mogen genieten! Heel herkenbaar weer, balans zoeken
    Hoop dat er snel weer een alternatief voor je beschikbaar is!

    • Anna-Eva schreef:

      Dat heeft wel even geduurd,maar deze kwam er als vanzelf uit. En ondertussen heb jij weer een hoge berg beklommen, blessuretijd my ass 💪🏻

  8. Iris schreef:

    Dankjewel Anna-Eva voor het delen, zo mooi en ik ben (weer) zo geraakt. Veel liefs en verbondenheid.

  9. henri, lina, rick en bart schreef:

    Hoi Anna, ik zie je elke week en elke keer sta ik er van te kijken hoe knap jij, bram en de rest van de familie omgaan met jou ziekte. Wij hebben diep respect voor jullie!!! Groetjes Henri, Lina, Rick en Bart

  10. Henk schreef:

    Lieve lotgenoten,
    Ik vind het heel bemoedigend om jullie schrijfsels en zielroerselen te lezen. Ook ik heb die egfr mutatie en dan zeggen ze dat je geluk hebt, omdat jet dan behandeld kunt worden met tarceva. Ik gebruik dir middel inmiddels 7 jaar en voel mij redelijk goed; moet natuuurlijk wel eens hoesten en geef dan wat bloed op, maar alla dat nemen we maar op de koop toe.
    Het verbaast mij dat iemand schrijft te zijn genezen verklaard te zijn.Mijn longarts vertelde me, dat hij mij nooit genezen zou verklaren, waarop ik hem zei: dan ben ik dus palliatief.Daarop reageerde hij door te zeggen dat ieder mens in wezen pallietief is.Zo lust ik er nog wel een paar.
    Ik heb een ebike gekocht en kan weer lekker fietsen en kan nog golfen,weliswaar met een hansicart.Maar hetvgaat gelukkig nog wel .en zo leven wij er nog heerlijk op los, zonder ons al te veel muizenissen in ons hoofd te halen. Dat is volgens mij de beste remedie tegnn deze k…..ziekte!

    • Anna-Eva schreef:

      Geloof dat iedereen z’n eigen (hobbelend) pad gaat. Tof om te horen dat jij er met een duwtje in de rug op de fiets een uitje van maakt. Ik kom ook vaak huppelend vooruit: ben ik dan een pech- of geluksvogel?

  11. Floor(schoondochter van Hera) schreef:

    Iedere keer lees ik jouw en Bram’s mooi geschreven stukken. Iedere keer groeit mijn bewondering nog meer voor de manier waarop jullie omgaan met jouw ziekte, jullie kracht, de eye-openers in jullie teksten…
    Iedere keer wil ik weer aangeven wat jullie teksten ook doen met mij, hoezeer ze mij helpen in mijn leven, bij mijn werk in de zorg, hoezeer ik meevoel met jullie en…
    iedere keer begin ik een reactie te schrijven, die ik niet af maak omdat ik de juiste woorden niet kan vinden.
    Nu, post ik hem dan toch maar. Ik heb ongelofelijk veel respect voor jullie. Bedankt voor de mooie stukken! Veel sterkte!

  12. Anna-Eva schreef:

    Hoi Floor, bedankt voor je grote compliment!
    Inkijkjes geven in je leven en gedachtes opent contact en werkt zoveel kanten op dat het eigenlijk zonde is dat we daar vaak zo terughoudend in zijn.
    Het helpt Bram en mij om te schrijven over wat ons bezighoudt, het geeft op een bepaalde manier grip in een situatie die zo griploos is.

    Binnenkort ga ik op hoestie trouwens meer inkijkjes van bijv. vriendinnen geven en hoop ik dat meer mensen zich uitgenodigd voelen om te delen wat ze op het hart ligt.

    Iedereen die onder onze blogs reageert verdient sowieso een applausje voor lef.

Laat een reactie achter aan Merel Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze website gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.