nieuwe rituelen, Samen

Mijn verjaardagsallergie, en hoe ik er vanaf kwam

23 mei, 2016  

De kankerkaart in mijn zak blijkt zo krachtig dat ik ‘m niet eens hoef te spelen.

Niemand die op me rekent voor een feestje.
Niets om uit te leggen.
En natuurlijk alle begrip.

Heerlijk.

Als ik wel acte de présence maak, dan wordt dat extra gewaardeerd.

Ik ben er maar wat comfortabel mee. Net als met de onesie die ik sinds kort heb ontdekt. Onze aanloopkat ziet me als een wandelend dekentje om te kneden. Dat is minder aangenaam, die nageltjes dan.

“Voor wie moet ik me omkleden, ik voel me hier toch lekker in?” Mijn lief gaf me een blik terug die ik direct begreep.

Soms moet je in de plooi voor de ander

Je best doen.

Ik heb lang gedacht dat het aan mijn gebrek aan oefening lag, of dat het kwam omdat ik nauwelijks alcohol drink. Verjaardagsfeestjes, ik kan daar niet goed mee uit de voeten. Als het even kan, onderhandel ik ze uit. “Als ik nú niet mee ga, hoef jij dán niet mee. Deal?”

De waarheid is dat ik de meeste verjaardagsvieringen gewoon niet zinvol genoeg vind.

Al voordat ik ziek werd, kon ik slecht omgaan met de ongeschreven regeltjes van verjaardagsfeestjes, en met de druk van gezelligheid. De jarige loopt de benen onder de kont uit, terwijl ze iedereen evenveel aandacht probeert te geven. Dat lukt natuurlijk niet, dus praat ik met vreemden. De praatjes blijven meestal oppervlakkig, als ik me al kan focussen door alle drukte er omheen. Geen wonder dat ik me vol eet aan de overdaad aan hapjes als ik niet meer weet wat ik moet zeggen.

Ik voelde me een slechte vriendin omdat ik het niet leuk vond. Maar hoe dan wel? Ik kreeg het niet fatsoenlijk verpakt.

“Weet je wat voor mij écht een cadeau zou zijn? Iets van jou leren. Iets waar jij goed in bent of met passie doet.”

“Ehm, zoals wat bijvoorbeeld?“

“Nou gewoon, samen je lievelingsgerecht maken of dat je vertelt over een onderwerp waar je veel van weet. Een boekbespreking houden, zoiets.”

“Hmm, daar moet ik over nadenken hoor.”

Ik vroeg ook nogal wat. Bovendien zat er óók een aanklacht tegen de jaarlijks terugkerende uitwisseling van cadeautjes in verstopt – terwijl zoveel mensen dat juist zo leuk vinden. Gelegenheid om tegemoet te komen aan mijn ‘eisenpakket’ gaf ik m’n vriendinnen eigenlijk ook niet: ik vierde m’n verjaardag zelden.

Is het dan zo lastig om concreet uit te spreken waar je behoefte aan hebt?

Blijkbaar wel, want ik wist het zélf niet eens precies. Dat besefte ik eigenlijk pas na mijn diagnose, en wel dankzij de mensen die bij me op bezoek kwamen. Doordat ze er vaak – zeg maar constant – naar vroegen.

“Waar word je blij van?”

“Hoe lang mogen we blijven?”

“Wanneer wil je een dutje doen?”

“Waar heb je behoefte aan?”

Wist ik veel.

Ik was weliswaar voorbij de bullshit, maar daarmee wist ik nog niet ineens hoe ik goed voor mezelf moest zorgen. Wat in elk geval nodig was, was energiebesparing: ik moest eerlijk zijn tegen mezelf en mijn omgeving wanneer ze op bezoek kwamen. Radicaal eerlijk.

“Wat ben je energiek zeg!” Glimlachend loop ik naar de keuken, het voelt normaal om gastvrouw te spelen. De rest van de dag neem ik om bij te komen.

Schermafbeelding 2016-05-20 om 22.11.04

“Schat, jij blijft toch nog wel even hè? Ik heb niet genoeg puf om de hele tijd in m’n eentje met ze te praten. Ik ga me nog snel even fatsoeneren, ze kunnen er elk moment zijn.”

Schermafbeelding 2016-05-20 om 22.11.04

“Ja, fijn dat jullie het overnemen. Ik heb mijn kruit voor vandaag verschoten geloof ik. Roep maar als je iets niet kunt vinden in de keuken.”

Oude gewoontes blijven nu niet meer plakken. Waarom zou ik er dan extra lijm op smeren? Daar zou ik alleen maar sociaal wenselijk gedrag mee in stand houden dat niet meer in mijn wereld past. Als het me meer kost dan het oplevert, spreek ik dat steeds vaker hardop uit en stop er vervolgens mee. Vlekkeloos gaat het niet, maar ik ben voor mezelf liever, en voor anderen duidelijker.

Het (h)erkennen van de beweegredenen achter mijn gedrag heeft me grip gegeven. Én de ruimte die ik nodig had.

Verrassend genoeg kreeg ik de behoefte om mijn verjaardag te vieren. Nu het nog kan.
En dat is best gek als je jezelf kent als een heimelijke zuurpruim met een verjaardagsallergie.

Maar sinds ik ziek ben, realiseer ik me dat het eigenlijk niet de verjaardag, maar de vorm is waar ik moeite mee heb. En dáár kon ik wat aan doen.

De vraag was natuurlijk: hoe organiseer ik dan een ontspannen verjaardag die recht doet aan de manier waarop ik het leven wil vieren – in contact met anderen?

Last-minute besloot ik er een inloopweekend van te maken. Fijn om niet alle drukte in één keer te hebben, ik ben in no time overprikkeld. Het leek me voor mijn gasten ook wel zo relaxed om zelf te bepalen wanneer ze wilden komen. Eventuele mee-eters calculeerde ik in en met een ingebouwd middagdutje kon ik tussendoor rust pakken.

Maar hoe kon ik het gedoe met cadeautjes voorkomen? Niemand komt graag met lege handen aan, en dat kan ik ook niet afdwingen. Daarom gaf ik als kadotip een gedeelde ervaring: iets dat we samen konden doen.

Het kwam aan. Mijn omgeving nam mijn behoefte bloedserieus. Er werd stevig uitgepakt.

Een geheel verzorgd boottochtje, een picknick op een locatie naar keuze, een ballonvaart, een dinner in the dark, afhaalsushi voor twee, een logeerpartijtje, een dagje museum, een rondvaart met Bossche bollen, paardrijden op het strand, een workshop matroesjka’s beschilderen, een nachtelijke privévertoning in de bioscoop.

Enzovoorts. Het overweldigde me. De meeste heb ik sindsdien al in mogen koppen. Maar ik wilde méér. Of eigenlijk: minder. Hoe blij ik ook was met alle ervaringen die ik had gekregen, ik wilde nóg verder vereenvoudigen.

“Dáár gaat het om: cadeautjes van het leven”

Bovenstaande uitspraak is van V., voor wie ik de tweede vriendin ben die ze aan kanker kwijtraakt. Ze zei het elke keer als ze met hartsvriendin M. een fijne herinnering maakte of een bepaald inzicht ontdekte. Jaren geleden hadden die twee al besloten elkaar geen materiële dingen meer te geven, maar uitsluitend cadeautjes van het leven.

Ik was meteen verkocht. Dít moest het thema worden van mijn tweede verjaardag na de diagnose (want reken maar dat je dan opnieuw begint met tellen).

En dus bedacht ik fijne dingen om samen te doen. Door ze op strookjes te schrijven werden ze tastbaar. “Zullen we samen thee drinken?” bijvoorbeeld. Ik deed de strookjes in een vaasje, zodat alle aanwezigen voor mij een cadeautje van het leven konden grabbelen. Vaker dan één keer grabbelen, ruilen met elkaar, het mocht allemaal: er waren geen spelregels.

bosy_3

Daarnaast gingen we met z’n allen wandelen. Over de heide, door het bos – met een chocolademelk-pitstop halverwege. Het was erg bijzonder om te zien hoe de wandeling vrienden die elkaar nog niet (goed) kenden, op een organische manier met elkaar in contact bracht. Het voelde ongedwongen. Groepjes wisselden heel natuurlijk van samenstelling, en toen we er door de gedeelde lichamelijke inspanning allemaal aan toe waren, aten we samen soep.

body_4

Dat zijn de ervaringen waar het om draait: samen échte herinneringen maken. Voor mij was een nieuw verjaardagsritueel geboren.

Wat zou jij anderen willen laten grabbelen op jouw verjaardag?

Photocredits: Bram

shop Een cadeautje van het leven versturen? 

Anna - Eva Door:

, , , , , , , , ,




33 Responses

  1. Vanessa schreef:

    💓

  2. Jolande schreef:

    Je zet mij weer aan het denken waar het nou in het leven echt om gaat. Dank je wel. Liefs Jolande

  3. Anneke schreef:

    Precious memories. Mooi. <3

  4. Hera schreef:

    De spijker op zijn kop Anna. Precies zo voelt het voor mij als ik op een verjaardag ben. Dank voor het verwoorden en
    fijn dat jij een manier gevonden hebt om hem wel te vieren. 😚

  5. Marielle schreef:

    Heel mooi! 😘

  6. Jolijn schreef:

    Anna,
    Je schrijft zo mooi en verwoordt precies hoe ik me vaak voel op verjaardagen.
    Dit was heel fijn om te lezen. Liefs, Jolijn

  7. Rosa schreef:

    Ook wel een cadeautje om dit te lezen 😉
    Ontzettend herkenbaar! Wat fijn als je nog herinneringen kunt maken samen.

  8. Gerty Bemelmans schreef:

    Ha Anna,
    leuk om meteen van je te horen, nadat we elkaar gisteren tegen het lijf liepen. Van mijn schoonmoeder leerde ik al jaren geleden een alternatieve manier van
    samenzijn, in plaats van de verplichte twee koffie met taart en daarna een drankje en afsluiten met een hapje, heeft zij – net als jij – steeds een activiteit georganiseerd waar geen van de (schoon)kinderen zelf aan gedacht zou hebben, zoals een museum in het dorp van haar voorouders, maar die ons dichter bij elkaar én bij haar brachten. Zij was een wijze vrouw. Maar jij bent jonger dan zij toen, dus jij bent wijzer.
    Groet
    Gerty

  9. Anna - Eva schreef:

    Haha… Het scheelt dat ik me vaak een oudere vrouw voel, dus dan klopt ie weer ☺️

  10. Sergio schreef:

    Hee Anna, heb je nou zomaar ons geheim verklapt?

  11. Anna - Eva schreef:

    Volgens mij heb jij dat net gedaan 😅

  12. Marianne walker schreef:

    Mooi Dank je wel.💜

  13. Fien schreef:

    Mooi! <3

  14. Suus schreef:

    Mooi. Ik lees je verhalen iedere keer met veel interesse.
    Naast het weduwe omdenken is er het Anna omdenken bijgekomen. Een verrijking als je het mij vraagt.
    Ik wens je weer veel voorspoed toe in alles.
    Petje af voor je kracht!

  15. Marjolein schreef:

    Hey Anna!
    Je hebt je lak aan conventies vanuit het perspectief van een (naar-de-dood-toe) levend mens opnieuw verbazend rijk beschreven. Prachtig – maar ook schurend, ongemakkelijk voor mezelf. Doe ik het wel goed, als niet-zieke omstander en toeschouwer van jouw ongevraagde leed?
    Na je eerste zin voel ik me bijvoorbeeld al schuldig. Ik ben veel ouder dan jij en heb die kankerkaart niet in mijn zak. Wat kan ik het beste tegen je zeggen en aan je vragen, en wat juist niet? Juist als jij heel ziek bent, wil ik niet uit de bocht vliegen, wat me in een spontane bui nog wel eens kan gebeuren. Dus blijf ik aan de voorzichtige, doordachte kant en kies ik mijn woorden goed. En dan blijkt dat ik met iemand te maken heb, die zelf niet langer kiest voor sociale wenselijkheid.
    Dan slaat de aarzeling toe.
    (…)
    In elk geval heb ik hier wel vast een antwoord op je slotvraag : wat zou jij anderen willen laten grabbelen op je verjaardag?
    Nou, ik ben binnenkort jarig. Op die dag ga ik na mijn werk waarschijnlijk in mijn piere-eentje een boeket veldbloemen plukken. Ergens waar het niet mag.

  16. Anna - Eva schreef:

    Spontane vragen zijn altijd goed, daar kan ik zelfs meer mee dan van die doordachte wenselijke…
    Wat zit angst toch in de kleinste hoekjes verborgen. Gelukkig kunnen we daarover praten én doen we dat ook!

  17. Maartje B schreef:

    Hoi Anna, mooi omschreven. Ik denk dat een verjaardag niet minder een verjaardag is als je geen feestje geeft met staantafels (en hapjes).
    Je blog laat me denken want over een maandje ben ik zelf jarig. Als jij zin hebt nodig ik je weer uit voor een hapje (van Neel waarschijnlijk) tgv van m’n Bday. Een verjaardags hapje op maat;-). Dat is m’n grabbel quote voor jou.

  18. Anna - Eva schreef:

    Op maat mét eten, count me in 😉

  19. Hanneke schreef:

    Wat een mooie blog… en wat een top idee!! Jammer dat ik voorlopig nog niet jarig ben 😉

  20. Monique schreef:

    Hoi Anna, net als jij heb ik longkanker met mutatie. Ik kreeg de diagnose 2 maanden geleden. Ik ben 47 jaar en heb drie kinderen. Ik ben nu een maand geleden begonnen met Tarceva en hoop het beste ervan!!! Fijn om jouw blog te lezen. Zou jij mij een adres kunnen geven waar ik ook privé met je zou kunnen praten? Groetjes Monique.

Laat een reactie achter aan Sergio Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze website gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.